زنبور عسل در ایران

Honey Bee زنبور عسل

زنبور عسل در ایران

Honey Bee زنبور عسل

مراحل تغذیه زنبور عسل و روش تهیه کیک زنبور

 

مهدی رزاقی کمرودی

کارشناس ارشد پرورش و تغذیه زنبور عسل  مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

 


انواع تغذیه زنبور عسل:

 

1- تغذیه  تحریکی ملکه :

تغذیه تحریکی ملکه بعد از برداشت عسل پاییزه و به مدت یک ماه که شهد وگرده گل کمتر به کلنی آورده میشودانجام می گیرد

 در مناطقی که از اواسط الی اواخر تابستان کار شهد و گرده آوردن زنبورها به تدریج کاهش پیدا کرده و شهد و گرده و یا به عبارت دیگر گلهای شهدزا و گرده دار در طبیعت کمیاب و یا حتی نایاب می شود، مستقیماٌ برروی ملکه اثر منفی گذاشته و ملکه  وادار می کند که از فعالیت تخمگذاری خود روز به روز بکاهد.

تعداد تخمی که ملکه در روز می گذارد ، علاوه برطول روز با مقدار شهد و بخصوص گرده ای که زنبورها روزانه وارد کندو می کنند ، همیشه و در تمام ماههای سال رابطه مستقیم دارد.

در چنین وضعیتی وظیفه بزرگ زنبوردار مبارزه با کم شدن فعالیت تخمگذاری ملکه است که آن هم فقط از طریق تغذیه مصنوعی زنبورها با شربتی که از آب و شکرو عسل و یا از آب و عسل درست می شود امکان پذیر است.


این شربت از دو لیوان آب و یک لیوان شکر و یک قاشق چایخوری عسل ( دو قسمت آب + یک قسمت شکر) درست شده و یاید روزانه در حدود یک چهارم لیتر در ظرف غذاخوری ریخته و در اختیار زنبورها قرار داد.

برای جلوگیری از غارت می توان تغذیه را عصرها پس از غروب آفتاب انجام داد.

تغذیه مرتب شربت از ظرف غذاخوری به داخل شانها باعث می شود که ملکه به خیال اینکه در طبیعت گل و شکوفه فراوان وجود دارد و هنوز شهد از خارج به کندو حمل می شود، ازفعالیت خود نکاسته و به تخمگذاری با همان شدت ادامه دهدو ولی شرط اصلی موفقیت در این است که این کار به ظور مرتب و به مدت 3الی 4 هفته انجام گیرد

چون زنبورانی که از اواسط تابستان به بعد متولد می شوند، طویل العمر بوده و تمام پائیز و زمستان تا اوایل بهار زنده مانده و درکندو خواهند بود دادن شربت به زنبورها در این موقع و در نتیجه تحریک ملکه به ادامه هر چه بیشتر تخمگذاری باعث می شود که تعداد زیادتری زنبورهای طویل العمر متولد شوند و در نتیجه در زمستان و بخصوص اوایل بهار سال بعد، کندو حمعیتهای قوی داشته باشد.

مزیت جمعیتهای قوی در مقابل جمعیت های ضعیف،این خواهد بود که:

اولاٌ به آسانی بر بیماریها غلبه می کنند.

ثانیاٌ در اول بهار جمیعتهای قوی خواهند توانست از گل درختان میوه یک محصول عسل کامل تولید کنند و بر درآمد سالیانه زنبوردار بیافزایند.

 2- تغذیه زمستانه یا( تغذیه پاییزی)کلنی های زنبورعسل  :

این تغذیه بعد از برداشت عسل و آخرین مهاجرت کلنی های زنبور عسل برای زمستان گذرانی بوده با شربت غلیط (یک قسمت آب و دو قسمت شکر ) انجام می گیرد .

 

 ازکارهای مهم دیگری که یک زنبوردار بعد از برداشت محصول عسل در اواخر تابستان یا اوایل پاییزباید انجام دهد، تغذیه زمستانی یا پائیزی کلنی ها با شربت غلیط ( یک قسمت آب + دو قسمت شکر) میباشد. اما اواخرتابستان و اوایل پاییز که به تجریج هوا رو به سردی می گراید ، باید تغذیه زمستانی و ذخیره ای جمعیتها آغاز شود.برای این  باید عصرها تغذیه نموده تا غذای زمستانی مورد احتیاجشان را جمع کرده و در شانها ذخیره کنند.

مقدار لازم این شربت روزانه حدود لیتر است واین کار را باید انقدر ادامه داد تا مقدار ذخیره شده برای هر کندو با جمعیت بین 8 تا 10قاب جمعیت تقریباٌ به 20_12 کیلو گرم برسد.معمولاٌ یک زنبور دار علاقمند  همیشه پس از برداست عسل در آخرتابستان، به اندازه ی کافی عسل در کندو می گذارد تا اگر زمستان طولانی شد ،جمغیت در اثر تمام شدن ذخیره  غذایی کندو و گرسنگی تلف نشود.

زمان تغذیه زمستانی یا پاییزی به دلیل جلو گیری از غارت حتملاٌ باید عصر ها بعد از غروب آفتاب و شبها انجام بگیرد.

درروز های بارانی که زنبور ها نمیتوانند کندو را ترک کنند و به غارت بپر دازند ،تغذیه در روز نیز مانعی ندارد.

 قبل از شروع تغذیه، سوراخ های پرواز را باید خیلی تنگ کرده و به حدود دو سانتیمتر رسانید تا در شروع غارت، جمعیتهایی که مورد حمله قرار می گیرند به توانند از خودشان دفاع نموده و مانع ورود زنبور های غارتگر به کندو هایشان بشوند.

3- تغذیه بهاره کلنی های زنبورعسل  :

این تغذیه با ورود اولین گرده گل به کلنی های زنبور عسل و تخمریزی ملکه در آخر زمستان و اوایل بهارانجام می گیرد.

به علت اینکه گرده گل در طبیعت وجود دارد و شهد کمتر است لذا باید برای تحریک بیشتر ملکه تغذیه دستی با شربت آغاز گردد و که از یک قسمت آب ویک  قسمت شکر استفاده می شود.

 

4- تغذیه جهت تجویز دارو:

این نوع تغذیه بیشتر بر ای پیشگیری و درمان بیماری ها مختلف زنبورهای عسل بالغ و یا نوزادان به کار می روند، معمولاٌ به صورت مایع ، پودر، نوار دودزا و یا تصعیدی می باشند.

که معمولاٌ همراه با تغذیه شربت شکر و کیک داده می شود.

هیچ دارویی رابه هنگام جریان شهد نباید به کلنی ها داده شود.

انواع ظروف شربت خوری:

1-        استفاده از قوطی های  با درب فشاری یا پیچی 

2-        استفاده از قاب های چوبی یا فیبری

3- استفاده از شربت خوری بردمن است

4-  استفاده از ظروف بشقابی

نقش  گرده گل در زندگی زنبورعسل عبارتنداز:

 

1- گرده گل سبب افزایش طول عمر زنبورعسل می گردد.

2- گرده گل در صورت کمبود سبب تغییررفتار زنبورها ازجمله اختلال درتولید زهر و رفتار دفاعی می گردد.

3- گرده گل سبب فعالیت تخمدان وافزایش تخمگذاری ملکه زنبورعسل می گردد.

4- درزمستان گرده کافی سبب افزایش ذخیرچربی بدن زنبورعسل شده درنتیجه قدرت زمستانگذرانی افزایش می یابد.

5-درتمام طول فصل ، فعالیت غد شیری یا زیرحلقی وسایرغددی که درتولید غذای نوزادان و ملکه دخالت دارند تحت تاثیرمستقیم گرده می باشند.

6- ساخته شدن و ترشح موم توسط غدد موم سازدرارتباط مستقیم با گرده گل است.

7-گرده گل سبب مقاومت نسبت به بعضی ازبیماریها خصوصاً بیماری نوزما می گردد .

چگونگی ساخت کیک برای زنبور عسل

1- مکلمهای گرده:  به غذایی که درآن دانه گرده اضافه گردد مکمل گرده می گویند.

2- جانشینها گرده: به غذایی که برای زنبور عسل تهیه گردد و بدون گرده گل باشد جانشین گرده می گویند

بنابراین : در تغذیه زنبور عسل مکمل گرده بهتر از جانشین گرده می باشد.

فرمول جانشین های گرده: برای ساخت  یک کیلو گرم (  گرم1000) کیک مواد زیر نیاز می باشد.

 

ردیف

نوع مواد غذایی

مقدار (گرم)

 

 

1

پودر شکر

750- 740 گرم

 

 

2

پودر سویا

150 140 گرم

سویا را باید بعد از آرد کردن تفت داد

3

شیر خشک کم چربی

10  -  30 گرم

 

 

4

 مخمر

10- 20 گرم

 

 

5

 پودر زرده تخم مرغ

10- 20 گرم

 

 

6

عسل

40- 80 گرم

 

 

7

 سرکه

یک قاشق

 

 

8

 تمام داروهای مورد نیاز کندو را میتوانید در موقع ساخت کیک اضافه کنید

 

طرز ساخت کیک جانشین گرده :

ابتدا سویا را با آسیاب خانگی آسیاب نمود و سپس با الک 40میش (سوراخ ) الک می نماییم و سپس این سویا پودر شده را تف می دهیم .

آنگاه پودر زرده تخم مرغ و شیر خشک کم چربی و و پودر سویا را با هم خوب مخلوط می نماییم .

در ادامه مقدار 150-200 سی سی آب جوش آماده نموده و شکر را در آن کاملا حل می نماییم و عسل را به آن اضافه می کنیم .

در ادامه به آرامی این مواد پودر شده را به محلول آب و شکر اضافه می نماییم .

 در حین انجام کار حرارت شعله گاز باید ملایم باشد . همچنین میتوانیم داروهای مورد نیاز کندو را به آن اضافه کنیم . بعد از مخلوط شدن تمام مواد پودر شده این کیک را به مدت 2 ساعت در یخچال نگهداری نموده تا سرد شده و آماده شود.

  در آخرکیک آماده شده را  بصورت بسته های 100 تا 150 گرمی بین روزنامه قرار داده و روی قاب کندو قرار میدهیم تا زنبوران آنرا مصرف کنند.

 

نظرات 1 + ارسال نظر
علی دوشنبه 3 بهمن‌ماه سال 1390 ساعت 06:07 ب.ظ

ممنون خیلی مطالب خوبی هستن

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد